آوسبیلدونگ دوگانه آلمان

اصطلاح آوسبیلدونگ دوگانه آلمان به معنی دوره کارآموزی هست که در دو مکان آموزشی از جمله آموزشگاه یا دانشگاه و شرکت­ها انجام می­گیرد. این دوره­ها در کشور آلمان از جمله بهترین شیوه­های اشتغال­زایی محسوب می­شوند. در حقیقت آوسبیلدونگ در این کشور بهترین راه برای کسب آموزش­های حرفه­ای است که نیازی به پرداخت شهریه نداشته و برای ورود به بازار هم آمادگی کامل در فرد به وجود می­آورند.

این را هم باید بدانید که یکی از شیوه­های ورود به کشور آلمان آوسبیلدونگ است که نیازی به داشتن مدارک دانشگاهی هم نداشته و صرفا می­توان با کمک ویزای آوسبیلدونگ هم در آلمان اقامت داشت و هم به کار مشغول شد و در طی سپری شدن دوره هم از حقوق برخوردار بود.

در حقیقت آلمان که پنجمین قطب مهاجرت در جهان است، به علت دارا بودن عملکرد اقتصادی بالا، سیستم آموزشی مناسب و داشتن فرصت­های شغلی خوب این جایگاه را برای مهاجران در دنیا به خود اختصاص داده است.

این مطلب به معرفی دوره­های آوسبیلدونگ دوگانه در آلمان پرداخته است و سعی شده که گونه­های متفاوت آن به صورت کامل شرح داده شوند و به تفاوت­های آنها اشاره شود.

جزییات دوره آوسبیلدونگ دوگانه در کشور آلمان

کلیت این سیستم آموزشی در قالب دو گروه قابل تقسیم­بندی است:

• دوره اوسبیلدونگ دوگانه Duale Ausbildung
• دوره اوسبیلدونگ مدرسه­محورSchool-Based Ausbildung

در هر دو این گروه­ها، هم دوره­های عملی و هم دوره­های تئوری وجود دارند. فقط باید بدانید که آوسبیلدونگ دوگانه عمده تاکیدش بر کارآموزی است و بنابراین پوشش­دهنده مشاغلی است که نیازمند مهارت عملی بیشتری هستند. بر این اساس است که کارآموزان این دوره­ها، در طول دوره کارآموزی حقوق هم دریافت می­کنند. مقدار حقوق هم بستگی به رشته و شغل کارآموز متفاوت است. مثلا پرستاران در طول دوره آموزشی­شان چیزی در حدود 800 تا 1000 یورو در ماه حقوق می­گیرند.

در مقابل اوسبیلدونگ مدرسه­محور بیشتر پوشش­دهنده رشته­ها و مشاغلی است که بیشتر نیازمند دانش تئوری هستند. مثلا علوم کامپیوتر و برنامه­نویسی از این دست مشاغل هستند که بیشتر دانش تئوری­اند. گفتنی است هر چند این دوره­ها با کار عملی همراه بوده اما با پرداخت حقوق توام نیستند.

به این ترتیب برنامه آموزشی دوره­های آوسبیلدونگ دوگانه آلمان متفاوت از سیستم آموزشی اروپای قرون وسطی است. امروزه بسیاری از جوانان آلمانی و حتی مهاجران بواسطه استفاده از این سیستم موفق شده­اند تا به بازار کار وارد شوند.

قابل ذکر است که در سال، بیشتر از پانصد هزار قرارداد جدید کارورزی آوسبیلدونگ بوسیله شرکت­های آلمانی بسته می­شوند که به جرات می­توان گفت که نیمی از آنها شامل مشاغل تحت پوشش آوسبیلدونگ هستند. سایت آوسبیلدونگ آلمان به آدرس Ausbildung.de تبلیغ­کننده موقعیت­های آموزشی و شغلی این سیستم در کشور آلمان است. اگر به زبان آلمانی مسلط نیستید می­توانید به موسسه مهرآفرین مراجعه کنید تا به بهترین نحو ممکن در مورد چند و چون این دوره­ها مطلع شوید.

مدارک لازم برای شرکت در اوسبیلدونگ دوگانه در آلمان

برای شرکت در این دوره به مدارک زیر نیاز است:

• رزومه
• تاییدیه­ها و مدارک تحصیلی

رزومه اولین مدرک مورد نیاز است که متقاضی باید ارائه دهد. در مرحله معرفی کارآموز به شرکت نیاز به ارسال رزومه است. در رزومه باید اطلاعات ضمن این که دقیق باشند حتما خیلی مختصر نوشته شوند و شامل مراحل و شرایط تحصیل، محل تحصیل و سابقه کاری فرد باشد.

گفتنی است که اگر فرد دارای تجربه کاری باشد، نیاز است تا تاییدیه آن را هم به شرکت ارائه دهد. این تاییدیه­ها همراه با سایر مدارک درخواستی باید به زبان انگلیسی و یا آلمان به صورت رسمی ترجمه شوند. در این مورد موسسه مهرآفرین می­تواند مشاور خوبی برای متقاضیان ایرانی باشد.

طول دوره های اوسبیلدونگ دوگانه المان

طول دوره­های کارآموزی و آموزش این دوره­ها، چیزی در حدود دو تا سه و نیم سال است. البته طول مدت این دوره­ها به عوامل زیادی بستگی دارد از جمله این که چه دوره­ای است و این که کارآموز تا چه مدت زمان موفق می­شود تا گواهینامه پایان دوره را دریافت کند.  

الزامات آوسبیلدونگ دوگانه در آلمان

از جمله الزامات این برنامه­های آموزشی می­توان به مدارک پایان دوره تحصیلات متوسطه اشاره کرد که معادل دو گواهی زیر است:

• گواهینامه تحصیلی آلمانی Realschule
• گواهینامه تحصیلی آلمانی Hauptschule

کارآموز قبل از این که دوره آموزش شروع شود، با شرکت آموزشی آینده خود یک قرارداد آموزشی به امضا می­رساند. در این قرارداد مواردی مثل: ساعات کاری، روزهای تعطیل، کمک هزینه آموزشی و مدت زمان آموزش کارآموز مشخص شده است.

البته شرکت­ها می­توانند مدارک بالاتر از دیپلم متوسطه را از متقاضیان درخواست کنند اما قاعده اصلی در مورد مدرک تحصیلی همان گواهی­نامه تحصیلی دوره متوسطه است.

قابل ذکر است که برخی از دوره­های آوسبیلدونگ دوگانه آلمان با مدرک پایین­تر از مدرک تحصیلات دوران متوسطه امکان گرفتن متقاضی دارند اما در مقایسه با سایر دوره­ها، شروع سخت­تری دارند.

مراحل شرکت در دوره های اوسبیلدونگ دوگانه

شهروندان کشورهایی که عضو اتحادیه اروپا نیستند، باید برای شرکت در این دوره­ها مراحل زیر را طی کنند:

• تهیه مدارک مورد نیاز برای معرفی به شرکت
• تهیه مدارک برای دریافت ویزای آوسبیلدونگ
• آماده کردن ترجمه رسمی مدارکی از قبیل مدرک تحصیلی
• انتخاب موسسه آموزشی: در این مورد دو راه وجود دارد، یک راه آن است که فرد از کشور خود برای یافتن شرکت­ها و موسسات اقدام کند. مثلا موسسه مهرآفرین در این مورد می­تواند کمک کند و با استفاده­ها از روشهایی مانند اسکایپ، مصاحبه را به انجام برسانند. راه دیگر هم آن است که با استفاده از ویزای دیگر به آلمان سفر کرد و در آنجا به شرکت­ها و موسسات سر زد و انتخاب موسسه و شرکت را به انجام رساند.
• انتخاب رشته برای آموزش
• اخذ پذیرش از شرکت آموزشی
• اقدام برای دریافت ویزا و سفر به کشور آلمان

شرایط سنی برای شرکت در دوره های آوسبیلدونگ دوگانه

پایان تحصیلات دوره متوسطه مشخص­کننده حداقل سن است. اما گاهی در برخی از شرکت­ها، سن 17 سال را هم می­پذیرند. در خصوص حداکثر سن هم باید بدانید که بر اساس قوانین آموزش فنی و حرفه­ای در کشور آلمان، برای شرکت در این دوره­ها تعیین حداکثر سن مجاز نیست اما در برخی از نهادها و اصناف تحت قوانین سازمانی، حداکثر سن تعریف شده است.

اما علیرغم این موضوع، شرکت­ها در پذیرش متقاضیان اولویت را به پذیرش جوانان می­دهند. طبق تجربه افرادی که در این دوره­ها حضور داشته­اند معمولا بازه سنی 17 تا 35 سال بیشترین رده سنی هستند که در این دوره­های کارآموزی شرکت می­کنند.

آوسبیلدونگ دوگانه duale

این آموزش حاصل ترکیب آموزش کلاس و آموزش حین کار است. کارآموزان آوسبیلدونگ دوگانه آلمان در مدت زمان خاصی در کلاس­های یادگیری مهارت­های عملی بوده و باقی طول هفته را در حال یادگیری جنبه­های نظری رشته انتخابی­شان هستند.

در این دوره­ها دستمزد به کارآموز پرداخت می­شود. پس از پایان دوره هم مدرک معتبر دیپلم حرفه­ای و یا گواهینامه معتبر کارآموزی اعطا می­شود. این دوره­ها برای رشته­های زیر برگزار می­شود:

• رشته­های صنعت و تجارت: کارمند مدیریت دفتر، مکانیک صنعتی، بانکدار، کارشناس فناوری و اطلاعات، کارمند بیمه، فروشنده و آشپز
• رشته­های مهارتی: نانوا، عکاس، نقاش، ناخن­کار، آرایشگر، بینایی­شناس
• رشته­های کشاورزی: کشاوز، جنگلبان، باغبان
• رشته­های خدمات عمومی: معاون قضایی، دفتر اسناد رسمی، نگهبان راه، کارمند مالیاتی، معاون اداری، نقشه­بردار
• رشته­های مشاغل لیبرال: دستیار پزشکی، دستیار دامپزشکی، کارمند داروخانه، دستیار دندانپزشکی

آوسبیلدونگ مدرسه محور schulische

این دوره­ها به صورت کلی در یک مدرسه حرفه­ای و همراه با بعضی آموزش­های اضافی صورت می­گیرند. آموزش­ مدرسه محور اکثرا در صنایع خدمات محور از قبیل هنرهای آشپزی، فروش و مراقبت­های بهداشتی برگزار می­شوند. کارورزان به شکل تمام وقت در کلاس­ها حاضر می­شوند و بعد از پایان دوره هم صاحب یک مدرک معتبر مثل گواهینامه کاردانی و یا دیپلم حرفه ­ای می­ شوند.

آموزش­های مدرسه محور در رشته­های زیر برگزار می­شوند:

• رشته­های حوزه بهداشت: پرستار، گفتار درمانگر، پرستار سالمند، فیزیوتراپ
• رشته­های خدمات اجتماعی: مددکاران اجتماعی، مربیان
• رشته­های هنر: طراح ارتباطات، طراح رسانه، موزیسین، طراح مد، طراح گرافیک
• رشته­های فنی: دستیار فنی داروسازی، دستیار فناوری اطلاعات
• رشته­های زبان خارجی: خبرنگار زبان خارجی، مترجم

معمولا اغلب متقاضیان شرکت در دوره­های کارآموزی دوگانه مدرسه­محور را ترجیح می­دهند چرا که می­توانند از این طریق در یک شرکت معتبر مشغول به کار شوند و از همین راه هم دوره­های نظری را سپری می­کنند. گفتنی است که این دوره­ها متنوع بوده و فرد باید متناسب با علاقه و استعداد خود وارد یکی از آنها شده و آموزش­های لازم را ببیند.

آوسبیلدونگ مطالعات دوگانه Duales Studium

در بحث از آوسبیلدونگ دوگانه آلمان این دوره­ها جدیدترین روش آموزش فنی و حرفه­ای به شمار می­روند. این روش کلاسیک نیست و در ادامه تفاوت آن با دوره آوسبیلدونگ کلاسیک گفته شده است. خوب است بدانید که این دوره برای رشته­های زیر برگزار می­شود:

• رشته انفورماتیک کسب و کار Business informatics
• رشته تناسب اندام Fitness management
• رشته مدیریت رویداد Event management

جزییات دوره کارآموزی دوگانه مطالعاتی

در این دوره کارآموزان هم در دانشگاه تحصیل کرده و هم در یک شرکت آموزشی تجربه عملی کسب می­کنند. شرط لازم برای سپری کردن این دوره آن است که فرد بایستی حتما دیپلم فنی یا دیپلم دبیرستان داشته باشد. فرد می­تواند دوگانه مطالعاتی همراه با تمرین و یا دوگانه مطالعاتی با آموزش یکپارچه را انتخاب کند. در هر دو نوع این آموزش­های دوگانه، کارآموزی در شرکت و آموزش در دانشگاه ترکیب شده­اند و به این ترتیب فرد دارای تحصیلات آکادمیک می­شود.

در دوره دوگانه همراه با آموزش یکپارچه کارآموز علاوه بر دریافت مدرک کارشناسی موفق به دریافت گواهینامه پایان دوره آموزش حرفه­ای هم می­شود. در مقابل در دوره دوگانه مطالعاتی تمرین محور فرد تجربه عملی کسب می­کند اما غیر از گرفتن مدرک کارشناسی، کارآموز هیچ گواهینامه آموزش حرفه­ای دریافت نمی­کند.

گفتنی است که بیشتر شرکت­ها برای برگزاری دوره­های کارآموزی دوگانه همکاری­های خوبی را با دانشگاه­ها دارند و برنامه درسی را بر اساس این همکاری پیش می­برند. به این ترتیب فرد می­تواند از شرکت خود تقاضای کاهش ساعات کارآموزی را داشته باشد تا بتواند درس بخواند. هر چند در زمان برگزاری آزمون مهم، کارآموزی عملی متوقف شده تا کارآموز بتواند با خیال آسوده درس بخواند و در امتحان شرکت کند.

روش اپلای برای دوره آوسبیلدونگ دوگانه مطالعاتی چگونه است؟

برای اخذ پذیرش در دوره­های آوسبیلدونگ دوگانه مطالعاتی آلمان در ابتدا می­بایست حرفه مد نظر خود را در بین جاهای خالی کارآموزی duale Studium جستجو کرد. می­توان به وب­سایت­های مرتبط مراجعه کرد و کار جستجو را به انجام رساند. در این مورد موسسه مهرآفرین هم می­تواند به شما کمک کند.

چنانچه اپلای با موفقیت صورت گرفت، می­توان همزمان هم تحصیل و هم کارآموزی را در شرکت و در دانشگاه ادامه داد. قابل اشاره است که برای اخذ پذیرش در دانشگاه­ها، شرکت­ها حامی فرد متقاضی هستند.

فرد متقاضی می­تواند ابتدا درخواست خود را برای دانشگاه برگزارکننده duale Studium ارسال کند و پس از اخذ پذیرش، برای همکاری به دنبال شرکت بگردد. باید بدانید که برای اپلای می­بایست در آزمون ابتدایی آن پذیرفته شوید. به عنوان مثال برای رشته مهندسی شیمی، دانش پایه فرد در مورد جدول تناوبی مورد سنجش قرار می­گیرد.

پذیرش کارآموزی دوگانه مطالعاتی و شرایط آن

بیشترین میزان انتخاب متقاضیان برای کارآموزی دوگانه مطالعاتی در آوسبیلدونگ دوگانه آلمان در حوزه­های زیر هستند:

• مدیریت بازرگانی
• علوم کامپیوتر
• مهندسی و مطالعات اجتماعی

برای ثبت­نام در دوره­های دوگانه مطالعاتی متقاضی باید یک سال پیش از شروع شدن دوره کارآموزی، درخواست خود را ارسال کند.

در مورد شرایط پذیرش هم باید بدانید که شرایط در این دوره بنا به دانشگاه مد نظر متفاوت است. پس پیشنهاد می­شود که چنانچه علاقمند به دریافت مدرک duale Studium هستید، به دنشگاه­ها و یا سایت آنها مراجعه کنید و شرایط دقیق پذیرش را جویا شوید.

مدارک مورد نیاز برای ثبت نام در آوسبیلدونگ دوگانه مطالعاتی

پیشتر هم اشاره شده است که برای حضور در این دوره­ها حتما می­بایست مدرک دیپلم دبیرستانی را داشت. این دوره­ها معمولا در دانشگاه­های علمی کاربردی کشور آلمان برگزار می­شوند و در سایر دانشگاه­های دیگر به ندرت چنین دوره­هایی برگزار می­شوند.

چنانچه متقاضی فاقد مدرک دیپلم فنی یا دیپلم دبیرستان باشد، پیشنهاد می­شود که در دوره­های آوسبیلدونگ دوگانه کلاسیک شرکت کند. در این حالت، متقاضی پس از پایان دوره یه یک تکنسین و یا استاد کار مبدل می­شود.

لیست مدارک مورد نیاز برای شرکت در همه دوره­های دوگانه مطالعاتی به شرح زیر هستند:

• نامه درخواست متقاضی
• رزومه کامل فرد
• کپی مدارک تحصیلی و دیپلم
• گواهینامه­ها، سوابق شغلی و…

البته برخی از دانشگاه­ها مدارک دیگر را هم از متقاضی می­خواهند که در زمان ثبت­نام به اطلاع فرد رسانده شده و او موظف به ارائه آنها است.

آوسبیلدونگ دوگانه کلاسیک آلمان

در این دوره­ها از آوسبیلدونگ دوگانه آلمان به صورت همزمان آموزش تئوری در دانشگاه و یا در آموزشگاه حرفه­ای انجام می­گیرد و آموزش­های عملی هم در یک شرکت به انجام می­رسند. درس­های عمومی از قبیل ورزش، زبان آلمانی و ریاضیات در همه دوره­ها مشترک هستند.

پیش نیاز حضور در دوره آوسبیلدونگ دوگانه کلاسیک

این دوره دارای محدودیتهای کمی است. از جمله این که برای ثبت­نام  حداقل سن 14 سال بوده و مدرک تحصیلی هم در حد مدارک نهم یا دهم دبیرستان و یا دیپلم فنی کفایت می­کند. مطابق با دوره مد نظر، یکی از مدارک نام برده­شده از متقاضی خواسته می­شود.

مثلا ممکن است که در یک شرکت مدرک دیپلم خواسته شود و همینطور سن 18 تا 25 سال تقاضا شود. البته برخی از دوره­ها نیاز به دانش انگلیسی و یا دانش ریاضی و ارائه مدارک آن هم دارند. مثلا دوره کنترل­کننده ترافیک هوایی نسبت به سایر دوره­ها دشوارتر بوده و نیاز به ارائه مدارکی مانند مدارک زبان انگلیسی دارد.

برخی از دوره­ها هم متقاضیان بیشتری دارند و در نتیجه کارفرمایان به دنبال کسی هستند که رزومه قوی­تری داشته باشد.

روش آموزش در آوسبیلدونگ دوگانه کلاسیک چگونه است؟

در ایالت­های فدرال آلمان تقسیم­بندی زمان حضور متقاضی در آموزشگاه و در شرکت متفاوت از هم هستند. مثلا ممکن است که متقاضی هفته­ای یک یا دو روز در آموزشگاه حرفه­ای حاضر باشد و سه یا چهار روز هم در شرکت آموزشی حاضر باشد.

برای اخذ گواهینامه این دوره، می­بایست دو آزمون را با موفقیت سپری کرد. منظور آزمون میان ترم و آزمون نهایی هستند. کشور آلمان با برگزاری دوره­های آوسبیلدونگ دوگانه کلاسیک، کارگران ماهر مورد نیاز کشورش را تامین می­کند و به همین دلیل است که آمار بیکاری در این کشور در مقایسه با سایر کشورهای اروپایی، نرخ پایین­تری دارد.

دوره آوسبیلدونگ دوگانه کلاسیک همراه با حقوق است؟

در آوسبیلدونگ دوگانه آلمان نوع کلاسیک کارآموزان دارای دستمزد و حقوق بوده البته میزان حقوق آن در مقایسه با آوسبیلدونگ دوگانه مطالعاتی کمتر است اما میزان آن به طور سالانه برای کارآموز افزایش می­یابد. گفتنی است که همه آموزش­های آموزشگاه­های حرفه­ای برای کارورزان رایگان هستند.

در مورد حداقل دستمزد برای هر رشته کارآموزی در سال 2020 قوانینی تعیین شد و مطابق با آن قوانین پرداخت حقوق کمتر از آن میزان، غیرقانونی بوده و قابل پیگیری است.

چنانچه شرکت دارای قرارداد جمعی برای این دوره­ها باشد، بسته به ایالت فدرال این کشور، حقوق کارورز هم متفاوت بوده و بالاتر از حداقل دستمزد تعیین می­شود. چنانچه شرکت فاقد قرارداد جمعی باشد، مدیر منابع انسانی و یا مسئول شرکت میزان حقوق فرد را تعیین می­کنند که ممکن است برابر با حداقل دستمزد و یا بالاتر از آن باشد.

مزیت های دوره آوسبیلدونگ دوگانه کلاسیک

جالب است بدانید که بیشتر از نیمی از جوانان در کشور آلمان در این دوره­ها شرکت می­کنند و بعد  از آن هم راه تحصیل و یا راه ورود به بازار کار را انتخاب می­کنند. پس این دوره دارای مزایایی به شرح  زیر است:

مبارزه با بیکاری

دوره­های آوسبیلدونگ دوگانه کلاسیک از جمله روش­های بهینه برای آمادگی فنی متقاضیان هستند که باعث می­شوند تا فرد بر شغل آینده خود تسلط بیشتری داشته باشد. این دوره­ها چنان با موفقیت همراه بوده­اند که برای سایر کشورها به عنوان الگو قرار گرفته­اند.

اشتغال زایی و درآمد

بسیاری از شهروندان آلمانی برای شروع حرفه خود در دوره­های آوسبیلدونگ دوگانه آلمان شرکت کرده­اند. برای دانش­آموزانی که تازه از فضای مدرسه جدا شده­اند این دوره­ها با جذابیت همراهند چرا که پرداخت درآمد ماهیانه دارند و به نوعی حس استقلال مالی در آنها شکل می­گیرد. در نهایت کارآموزان این دوره­ها با کسب تجربه عملی خوب، احتمال استخدام­شان بالاتر می­رود و در جایگاه خوب شغلی و درآمدی قرار می­گیرند.

معایب دوره آوسبیلدونگ دوگانه کلاسیک

طبیعتا این دوره همانطور که دارای مزایایی است با معایبی هم همراه است که در ادامه به آنها اشاره شده است:

تفاوت شرایط در شرکت­ ها

هر شرکت برای پذیرش متقاضیان دارای شرایطی است که مختص به خودش بوده و با شرکت­های دیگر متفاوت است. مثلا برای حرفه پلیس داخلی، متقاضی بایستی دارای آمادگی جسمانی بالایی باشد.

کاهش اوقات فراغت

کسانی که در این دوره­ها شرکت می­کنند، می­بایست علاوه بر این که کار می­کنند ساعاتی از روز و هفته را آموزش ببینند. به این ترتیب وقت آزاد و به اصطلاح اوقات فراغت کمتری خواهند داشت.

آموزش نامناسب

بعضی از شرکت­ها برای کارهای جانبی و ساده از کارآموزان استفاده می­کنند که نتیجه آن عدم آمادگی فنی لازم برای ورود به بازار کار است.

لیست مشاغل تحت پوشش دوره های آوسبیلدونگ دوگانه

این دوره­ها بیشتر شامل دوره­هایی هستند که اصل کار آنها، پروژه­های عملی است و در نتیجه به آمادگی جسمانی و همچنین به مهارت­های تولید کالاهای دست­ساز و تولید ابزارها نیاز است. به این ترتیب مشاغلی از قبیل صنایع دستی و مشاغل هنری و بعضی رشته­هایی که با تعمیرات ارتباط دارند، تحت پوشش این دوره­های کارآموزی هستند. در ادامه لیست این مشاغل آمده است:

سوالات متداول

در ادامه بحث از آوسبیلدونگ دوگانه آلمان به بررسی پاسخ سوالاتی پرداخته­ایم که در دسته سوالات پرتکرار قرار دارند.